Gaz-63 là loại xe vận tải 4x4, trọng tải 2 tấn được sản xuất tại nhà máy ôtô Gorky (Liên Xô) từ những năm 1948 - 1949. Các thế hệ sau của mẫu xe này còn được sản xuất trong giai đoạn từ 1957 đến 1968.

Gaz-63 là cái tên mà nhiều người lính Điện Biên không thể quên

Đây là chiếc xe do Liên Xô chế tạo và viện trợ cho Việt Nam. Bề ngoài GAZ-63 và dòng xe GAZ-51 cải tiến (từ đời A về sau) khá giống nhau. Điểm khác biệt giữa hai dòng xe này là GAZ-51 nhìn nhỉnh hơn và có cặp bánh kép so với GAZ-63 bánh đơn. Ngoài ra, lốp GAZ-63 có ta lông to hình chữ V (gần giống kiểu Zil-157/CA-30) so với ta lông nhỏ của GAZ-51.

Xe sử dụng động cơ 6 xi-lanh, công suất 70 mã lực, hộp số 4 cấp, 2 cầu. Bình xăng của xe có thể chứa 90 đến 105 lít nhiên liệu, tiêu thụ 25L/100km. Tốc độ tối đa mà xe đạt được là 65km/h.

Đó là những thông số của nhà sản xuất, trên thực tế khi được dùng làm xe vận tải quân sự tại Việt Nam, chiếc xe đã vượt qua “mưa bom, bão đạn”, bền bỉ, mạnh mẽ như “người lính Điện Biên” năm xưa.

Trong chiến dịch Điện Biên phủ, xe có nhiệm vụ chuyên chở vũ khí, lương thược, thực phẩm. Gaz-63 cũng là chiếc xe gắn liền với thành tích của anh hùng Lộc Văn Trọng, tiểu đội trưởng ôtô vận tải quân sự lái.

Trong thời gian vận chuyển hàng quân sự từ chiến dịch Biên giới đến chiến dịch Điện Biên Phủ, vị anh hùng này đã cùng chiếc xe, khắc phục khó khăn, vượt đèo, lội suối, bảo đảm vận chuyển trên 30.000km an toàn.

Gaz-63 vẫn đang được trưng bày tại bảo tàng Hậu Cần (Hà Nội)

Hiện tại, “chiếc xe anh hùng” Gaz-63 vẫn đang được trưng bày tại bảo tàng Hậu Cần (Hà Nội). Một chiếc Gaz-63 khác (trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ) được trưng bày tại Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc (Hà Tĩnh).

• Những chiếc xe tải quân sự huyền thoại ở Việt Nam

• Xe “U oát” trứ danh xuất hiện trong Lễ diễu binh 30/4

Thế Đạt (TTTĐ)
Ảnh: Lê Thắng